شریفزاده فرنگیس خدای-عالم زبان‌شناس، نامزد علمهای فیلولوژی (2002) ، مدیر کفیدرة دانشکدة تکنولوژی انّاوتسیانی و کامّونیکتسیانی تاجیکستان (2006) ، پراریکتار عاید به کارهای تعلیم دانشکدة تکنولوژی انّاوتسیانی و کامّونیکتسیانی تاجیکستان

(2007-2009) ، دکترای علوم فیلولوژی (2013) ، داتسنت کفیدرة تاریخ زبان دانشگاه ملی (2015)، پروفسور کفیدرة تاریخ زبان و تیپولوژی دانشگاه ملی (2017)، دیرکتور انستیتوت زبان و ادبیات به نام ابوعبدالله رودکی آکادمی ملی علوم تاجیکستان(13. 07. 2022)،اعلاچی معارف جمهوری تاجیکستان.

 شریف زاده فرنگیس خدای دهم اکتبر سال 1970 در شهر دوشنبه در خانواده پروفسور خدای شریف زاده تولد شده است. سال 1992 فاکلته ی فیلولوژی تاجیک دانشگاه ملّی تاجیکستان را با دیپلم اعلی ختم نموده است.

 سالهای 1997-2000 اسپیرنت کفیدرة تاریخ زبان و تیپولوژی دانشگاه ملّی تاجیکستان. سال 2002 رسالة نامزدی را با موفقیت دفاع نموده است. سالهای 2001-2005 به حیث استاد کلان کفیدرة تاریخ زبان و تیپولوژی دانشگاه ملّی تاجیکستان فعالیت نموده است.

 سالهای 2006-2007 در وظیفة مدیر کفیدرة فیلولوژی و روزنامه‌نگاری دانشکدة تکنولوژی انّاوتسیانی و کامّونیکتسیانی تاجیکستان فعالیت نموده است. سالهای 2007-2009 وظیفة پراریکتار اوّل عاید به کارهای تعلیم دانشکدة تکنولوژی انّاوتسیانی و کامّونیکتسیانی تاجیکستان را به عهده داشته است.

 از سال 2009 تا سال 2010 به حیث داتسنت کفیدرة تاریخ زبان و تیپولوژی دانشگاه ملّی تاجیکستان فعالیت نموده است. سالهای 2010-2013 داکتارنت دانشگاه میلی تاجیکستان. سال 2013 رسالة دکترای خودرا باموفّقّیت دفاع نموده است. از سال 2013 در وظیفة داتسنت کفیدرة تاریخ زبان و تیپولوژی دانشگاه ملی تاجیکستان کار می‌کند.  از سال 2016 پروفسور کفیدرة تاریخ زبان و تیپولوژی دانشگاه ملی تاجیکستان. از 13 ژوئیة سال 2022 دیرکتور انسیتیتوت زبان و ادبیات به نام ابوعبدالله رودکی آکادمی علوم ملی تاجیکستان.

 فعالیّت علمی

 سال 2002 رسالة نامزدی را زیر عنوان“خصوصیتهای لیکسیکی-سمانتیکی“کشف المحجوب” هوجویری”در شهر دوشنبه دفاع نموده است.

 سال 2013 رسالة دکتری را در موضوع“تحوّل جملة سادة زبان تاجیکی”به انجام رسانیده آن را در شهر دوشنبه دفاع نموده است.

 شریف زاده فرنگیس بیشتر در اطراف ویژگیهای لغوی و معنایی و نحوی آثار عصرهای ده و یازده میلادی پژوهشهای علمی برده است.  پژوهش او در اطراف ویژگیهای لغوی اثر تصوّفی“کشف المحجوب ” هوجویری صورت گرفته است، که بعداً در شکل مونوگرافی انتشار شده است. به غیر از این مقاله‌های موصوف در اطراف ویژگیهای لغوی و دستوری در“مثنوی معنوی ” جلال الدّدین بلخی،“بهارستان” جامی، اشعار رودکی انتشار شده‌اند.

 از سمت های دیگر پژوهش فرنگیس شریف زاده آموزش و پژوهش ساختار نحوی جمله در آثار سه دورة انکشاف تاریخ زبان می‌باشد، که دایر به این موضوع مقالات زیاد و مونوگرافی با نام“تحوّل جملة سادة زبان تاجیکی” (2013) به چاپ رسانیده است.

 با کوشش شریف زاده بهر آگاهی یافتن و آموختن پیشینة تاریخی زبان و ادبیات نیاکان کتاب درسی“زبان پهلوی” (مؤلفان ̶ ا. تفضلی و ژ. آموزگار) برگردان شده با مقدّمة او به چاپ رسید. اینچنین شریف زاده آثار پرارزش فارسی میانه را گردآوری نمود، که آن  بخشیده به جشن 25-سالگی استقلال تاجیکستات از چاپ برآمد.

 سالهای آخر فرنگیس شریف زاده بهر همگون کردن دستور زبان تاجیکی با دستور های سنّتی، برطرف کردن اشتباهات دستورهای معاصر تاجیکی مشغول است و در این اثنا چندین مقاله‌ها به چاپ رسانیده است، که از جمله اینهایند: “ویژگیهای معنایی و نحوی پسایند "را" در زبان پارسی دری”، “همگونسازی دستور و اصطلاحات زبان‌شناسی”، “کاربرد حرف "ی"  (ارتیکل-ا) در آثار مرحلة اوّل انکشاف زبان”، “انکشاف تاریخی جا‌نشینهای اینکلیتیکی زبان تاجیکی ”.  علاوه بر این بانو شریف زاده اندیشه‌های جالب را در مسائل شکل‌گیری و رشد زبان، شکل‌گیری افکار زبان‌شناسی ابراز نموده است، که این مسائل در مقاله‌های زیرین درج گردیده‌اند: “روند شکل‌گیری زبان پارسی دری”، “موقع زبان تاجیکی در مسیر تاریخ”، “نظر منطقی به جمله”،  “شناخت جمله در زبان‌شناسی ایران”، “شکل‌گیری اوّلین دستورهای زبان فارسی در روسیه ”.

 به کارهای علمی مگسترنت، اسپیرنت و عنوان‌جویان راهنمای می‌کند.

 فرنگیس شریف زاده یکی از پاسدارندگان وحامیان زبان تاجیکی بوده، مؤلف کتاب درسی زبان تاجیکی برای صنفهای 11 اقّلیّتهای ملّی جمهوری تاجیکستان می‌باشد.

 کتابها (مونوگرافی ها):

 1. خصوصیتهای واژگانی“کشف المحجوب ” هوجویری. ̶ دوشنبه، 2012.

 2. تحوّل جملة سادة زبان تاجیکی. ̶ دوشنبه،  2013.

 کتابهای درسی:

 1. زبان پهلوی. ژ. آموزگار و ا. تفضلی (برگردان و تصحیح ف. شریپاوه)  ̶ دوشنبه، 2012.

 2. کتاب درسی برای صنفهای 11 زبان تحصیلشان روسی-“زبان دولتی ”.-دوشنبه: معارف، 2018.-271س.

 3 . کتاب درسی برای صنفهای 11 زبان تحصیلشان ازبیکی -“زبان دولتی ”.-دوشنبه: معارف، 2018.-271س.

  4. کتاب درسی برای صنفهای 11 زبان تحصیلشان قرغیزی-“زبان دولتی ”.-دوشنبه: معارف، 2019.-271س.

 5  . شریپاوه ف. خ.  (با همّولّیف). استاندارد زبان تاجیکی (دولتی) برای صنفهای 2-4 متم و.-دوشنبه، 2021.-56س.

 6. برنامة زبان تاجیکی (دولتی) برای صنفهای 2-4 متم و.-دوشنبه، 2022.-70س.  (با هم‌مؤلف)

  ادبیات

 1 . میراث خطّی باستان. گردآوری و تدوین شریف آوا.-دوشنبه، 2017-400س.

2   . دینکرد. گردآوری و تدوین شریپاوه ف.-دوشنبه، 2018.-343س.

 شریف زاده فرنگیس خدای

 سنة تولد:         10. 10. 1970

  زادگاه:          ش. دوشنبه

 مملکت:       تاجیکستان

 محیط علمی:     دانشگاه ملّی تاجیکستان

 جایهای کار:      کفیدرة تاریخ زبان و تیپولوژیی

 دانشگاه ملّی تاجیکستان،

 عنوانهای علمی:    نامزد علم فیلولوژی (2002)

 دکتر علم فیلولوژی  (2013)

 درجه‌های علمی:   داتسنت

 دانشگاه:        دانشگاه ملّی تاجیکستان (1987-1992)

 زباندانی:        تاجیکی، روسی، انگلیسی، عربی

 جایزه‌ها و      اعلاچی معاریف جمهوری تاجیکستان

 مکافاتها:

 1987-1992    دانشجوی دانشگاه دولتی تاجیکستان

 1997-2000      اسپیرنت کفیدرة تاریخ زبان و تیپولوژی دانشگاه ملی تاجیکستان.

 2001-2006    معلم کلان کفیدرة تاریخ زبان و تیپولوژی

 دانشگاه ملی تاجیکستان.

 2006-2007    سردار دپارتمان زبان انگلیسی دانشکدة تکنولوژی انّاوتسیانی و کامّونیکتسیانی

 2007-2009    پراریکتار اوّل عاید به کارهای تعلیم دانشکدة تکنولوژی انّاوتسیانی و کامّونیکتسیانی

  2009- 2010    داتسنت کفیدرة تاریخ زبان دانشگاه ملی تاجیکستان.

 2010-2020      وکیل مجلس وکیلان خلق ناحیة سینا و سامانی شهر دوشنبه

 2010-2013     دکترانت کفیدرة تاریخ زبان و تیپولوژی دانشگاه ملی تاجیکستان.

 2013-2016    داتسنت کفیدرة تاریخ زبان و تیپولوژی دانشگاه ملی تاجیکستان.

 2016-2022     پروفسور کفیدرة تاریخ زبان و تیپولوژی

 دانشگاه ملی تاجیکستان

 2022    دیرکتور انستیتوت زبان و ادبیات به نامی

 ابوعبدالله رودکی آکادمی علوم ملی تاجیکستان (13. 07. 2022)